Na Mwl. Faraja Gasto
Hili ndilo swali ambalo linasumbua
kanisa la leo na hata imefikia hatua migogoro inatokea kati ya waimbaji na
viongozi wa makanisa kuhusu mitindo ya
nyimbo wanayotumia waimbaji na pia imesababisha vipawa vingi vya uimbaji kufa
na hata waimbaji wengine wakahamishia vipawa vyao kuimba nyimbo zisizoleta
utukufu kwa Mungu(waimbaji kuacha kuimba nyimbo za injili na kuimba nyimbo za
kidunia).
Kanisa linapata shida kwa sababu ya
mitazamo hasi iliyojengeka ndani ya kanisa kwa muda mrefu juu ya uimbaji kwa
mfano makanisa mengi kama si yote yanapotaka kumualika muimbaji huwa
yanaangalia mtindo uliotumika kuimba nyimbo hizo kuna makanisa mengine nyimbo ambazo zimeimbwa kwa mitindo kama vile
ya kurap(HipHop),(RnB),(sebene),(Rege) n.k ni dhambi kwao na si ajabu usipewe
nafasi ya kuimba hata kama nyimbo hizo zimebeba ujumbe mzuri lakini si kweli
kwamba dhambi iko ndani ya mtindo wa wimbo husika bali dhambi ni kita nafasi ndani ya mtu kama akiiruhusu.
Kama tusomavyo kwenye neno la Mungu(Biblia) kuwa uimbaji umekuwepo
toka mbinguni lakini neno la Mungu halisemi mbinguni ni mtindo gani wa uimbaji
unaotumika na hata vizazi vilivyotutangulia tunasoma kwenye Biblia kuwa vilimuimbia
Bwana lakini Biblia haisemi waliimba kwa kutumia mtindo gani wa uimbaji lakini
kwa wakati huohuo Mungu anatuagiza kuwa tumwimbie kwa hiyo kumbe hata MUNGU
haangalii mtindo wa wimbo.
Mwimbieni Bwana wimbo mpya, Na
sifa zake tokea mwisho wa dunia; Ninyi
mshukao baharini, na vyote vilivyomo, Na visiwa, nao wakaao humo. (Isaya 42:10)
Ili tujue mtindo
ambao ni halali kutumika makanisani kwa ajili ya huduma ya uimbaji hebu turudi
kwenye historia kuhusu uimbaji kwa mujibu wa Biblia
Tunaposoma Biblia tunaona mtu wa
kwanza kuelezewa kwenye Biblia kuwa wa kwanza kwenye masuala ya upigaji wa
muziki alikuwa anaitwa YUBALI mtoto wa Lameki na huyo Lameki alikuwa akitoka
kwenye ukoo wa KAINI kwa hiyo mpiga vyombo wa kwanza alitoka kwenye ukoo wa
KAINI mtoto wa Adamu ila hatuambiwi alikuwa akipiga muziki wa aina gani.
Lameki akajitwalia wake
wawili, jina la wa kwanza ni Ada, na jina la wa pili ni Sila. Ada akamzaa
Yabali; huyo ndiye baba yao wakaao katika hema na kufuga wanyama.21 Na jina la nduguye aliitwa Yubali; huyo ndiye baba yao wapigao kinubi
na filimbi. 22 Sila naye akamzaa
Tubal-kaini, mfua kila chombo cha kukatia, cha shaba na cha chuma; na umbu lake
Tubal-kaini alikuwa Naama. (Mwanzo 4:19-22)
Na pia tunaposoma neno la Mungu tunaona kuwa baada ya
Mungu kuwatoa wana wa Israeli utumwani kutoka katika nchi ya Misri tunaona wana
wa Israeli wakimtukuza Mungu kwa jinsi alivyowavusha katika Bahari ya Shamu
lakini hatujui ni mtindo gani walioutumia kumsifu Mungu.
Ndipo Musa na wana wa
Israeli wakamwimbia Bwana wimbo huu
wakanena, na kusema, Nitamwimbia Bwana, kwa maana ametukuka sana; Farasi na
mpanda farasi amewatupa baharini. (Kutoka
15:1)
Na
Miriamu, nabii mke, ndugu yake Haruni, akatwaa tari mkononi mwake; wanawake
wakatoka wote wakaenda nyuma yake, wenye matari na kucheza. (Kutoka
15:20)
Wana wa Israeli walitoka utumwani Misri walikokaa kwa
muda wa miaka 450 hivyo hata mtindo waliotumia kumsifu Mungu ulikuwa wa kiMisri
kwa kuwa wote waliotolewa utumwani walizaliwa pale Misri kwa hiyo hata kuimba
kwao walimsifu Bwana kwa mtindo waliouzoeaa kutoka katika nchi ya Misri kwa
kuwa ni muda mrefu sana waliokaa na hakuna mahali ambapo Mungu aliwazuia
kumwimbia kwa mtindo huo wa liouzoea kutoka MISRI na pia uimbaji wa wana wa
Israeli ulikuwa ukubadilika kutokana mabadiliko ya kizazi kimoja mpaka kingine
kwa kuwa walikuwa wakichukuliwa utumwani kwenda sehemu mbalimbali walikokuwa
wakizoea hata uimbaji wa aina tofauti tofauti kwa hiyo hata uimbaji wao ulienda
ukibadlika ndio maana ukienda leo au ukisikiliza nyimbo za wayahudi wa sasa ni
tofauti kabisa na zile za zamani.
Uimbaji katika
agano la kale ulitegemea na taifa husika kwani kila taifa lilikuwa na mtindo
wake wa uimbaji ndio maana wana wa Israeli walipochukuliwa mateka katika nchi
ya Babeli tunasoma katika Biblia kuwa watu wa Babeli walishangaa sana mtindo
walioutumia wana wa Israeli kumwimbia Bwana hivyo wakawalazimisha wawaimbie
nyimbo zao lengo lilikuwa si kusikia jinsi wanavyomsifu MUNGU wao bali lengo
lilikuwa kusikia ule mtindo waliokuwa wakiutumia katika uimbaji wao.
Kando ya mito ya Babeli ndiko tulikoketi, Tukalia tulipoikumbuka
Sayuni. 2 Katika miti iliyo katikati
yake Tulivitundika vinubi vyetu.3Maana huko waliotuchukua mateka Walitaka tuwaimbie; Na waliotuonea walitaka
furaha; Tuimbieni baadhi ya nyimbo za
Sayuni. (Zaburi 137:1-3)
Mtindo wa uimbaji
unategemea sana ni chombo kipi kinachotumika kwa kuwa kila chombo huwa
kinauwezo wa kuzalisha aina Fulani ya mtindo wa muziki. Hapo zamani kulikuwa na
vyombo tofauti na tunavyotumia leo kwa hiyo mtindo wa uimbaji ulitegemea sana
chombo kiliweza kuzalisha aina gani ya muziki, kwa hiyo watakatifu wa MUNGU
waliimba kutokana na mtindo uliozalishwa na vyombo walivyvitumia katika kuimba.
BAADHI YA MITINDO
YA UIMBAJI AMBAYO NI MAARUFU ILIYOTOKEA KARNE YA KUMI NA TISA(19) NA AMBAYO INATUMIKA
KATIKA HUDUMA YA UIMBAJI
Tunapoiangalia karne ya kumi na tisa
ndio karne ambayo imechangia kuleta mitazamo tofautitofauti kwenye tasnia ya
uimbaji kwa kuwa katika karne hiyo mitindo mingi ya uimbaji ilitambulishwa
duniani kama vile RnB(Rhythm and Blues) , Rock, HipHop(muziki wa kufoka au
kurap),Reggae(Rege), Quito(kwaito),Blues(muziki wa taratibu), muziki wan
chi(Country music) n.k hii ni baadhi ya mitindo ambayo inatumiwa na waimbaji wa
nyimbo za injili bila kujali makanisa waliyopo.
Muziki wa HipHop (muziki wa kurap/kufoka)
Ni aina ya muziki ulioanza kunako miaka ya 1970,
ukiwa umeanzishwa na Wamarekani weusi katika miji
mikubwa ya Marekani. Hip hop mara
nyingi inatumia staili moja ya kuimba
iitwayo kurap au
kufokafoka.Kurap ni staili ya uimbaji ambayo mwimbaji anatoa au
anaimba maneno-mashairi yaambatanayo na vina.
Mashairi mengi yaliyoimbwa katika muziki wa hip hop yalikuwa yakizungumzia
maisha halisi ya watu weusi wa nchini Marekani, sanasana
katika miji mikubwa.
Julai 23 mwaka 2007, Jiji la New
York, lilitangaza rasmi kuitambua 1520 sedgwick Ave iliyoko Bronx kuwa sehemu
ambayo hip hop ilizaliwa. “1520 sedgwick
Avenue ni sehemu ambayo Recreation Room, chumba alichokitumia muasisi wa
hip hop, Dj Cool Herc. August 11, 1973,
ndiyo tarehe ambayo hip hop ilizaliwa kwa mujibu wa Cindy Campbell ambaye ni
dada yake na Dj Kool Herc. Onesho la kwanza la hip hop lilifanyika siku hiyo.
Onesho hilo liliandaliwa na
Dj Kool Herc kwa lengo la
kuchangisha pesa ili dada yake (Cindy Campbell) aweze kurudi shule (back to
school party). Herc alikodisha recreation room kwa dola ishirini na tano za
kimarekani na kiingilio ilikuwa ni thumni (cent) 25 kwa wanawake na thumni 50
kwa wanaume. Herc alikuwa kwenye mashine na msema chochote (mc) wa siku hiyo
alikuwa ni dada yake (cindy), tukio hili ndilo linalomfanya cindy Campbell kuwa
mwanamke wa kwanza katika hip hop (first lady of hip hop).
Muziki wa Rege
Ni aina ya muziki
kutoka nchini Jamaika. Ulianzishwa
tangu 1968 na ulitambulishwa duniani kwa mara ya kwanza na Robert Nesta
"Bob" Marley (6 Februari 1945 - 11 Mei 1981) alikuwa mwimbaji na
mwanamuziki kutoka nchini Jamaika. Alivuma hasa kunako miaka ya 1970 na 1980.
Ameweza kuifanya staili ya muziki wa reggae kuwa maarufu sana duniani. Muziki
wake mwingi ulikuwa unazungumzia hadithi za nyumbani kwake na dini ya Rastafari
ambayo yeye alikuwa anaifuata. Kuna baadhi ya nyimbo zake zinahusu masuala ya
dini na zingine siasa.
Muziki wa kwaito
(muziki
wa kafrika kusini)
Ni
aina ya muziki uliotambulishwa duniani na Miriam Makeba ambaye alizaliwa tarehe
4 Machi 1932 katika jiji la Johannesburg, Afrika Kusini.
Miriam alikuwa ni mwanamuziki pekee wakati huo aliyeweza kufanikiwa kuzieneza
nyimbo zenye asili ya Kiafrika. Pia alikuwa ni miongoni mwa wanamuziki waasisi
wa kuchanganya mitindo tofauti ya muziki na kutengeneza muziki wa kuvutia kama Kwaito.
Muziki wa dansi (Bendi)
Muziki
ulianzishwa kunako miaka ya 1920-1930, zikiwa na mandhari ya muziki wa
"soukous" kutoka Kongo-Kinshasa,
Muziki wa Taarab
Ni aina ya muziki ya Afrika ya Mashariki yenye asili
yake katika utamaduni wa Waswahili. Neno lenyewe limetokana na Kiarabu
"tarab" (طرب) linalomaanisha "uimbaji/ wimbo". Muziki huu uliingia pwani ya
Afrika Mashariki ukitokea nchini Misri.
Muziki wa RnB(Rhythm
na blues )
Ni aina ya muziki uliomaarufu, ambao umejumlisha
muziki wa jazz. Kwa mara ya
kwanza, muziki huu ulikuwa ukiimbwa na wasanii Waamerika Weusi. Lakini baadaye
ulipendwa na watu wengi na kufikia hata kutumika na makundi na tamaduni za watu
mbalimbali duniani.
Muziki wa Taratibu (blues)
Ni aina ya muziki ambao ulianzia
nchi Marekani mwanzoni kabisa
mwa karne ya 20 na
ulitambulishwa duniani na mwanamama Bessie Smith. Uliazishwa na watumwa wa zamani wa Kiafrika waliokuwa
wakiimba nyimbo za kiroho.
Muzikiwa Bongo Fleva
Ni
mtindo wa muziki unaopendwa sana miongoni mwa vijana wa Tanzania. Mtindo wake
unahusiana na mtindo wa kufoka/kurap na ule wa taratibu(American hip hop na R&B).
Mtindo huu ulibuniwa miaka ya 1990, kama mchanganyiko wa American hip hop
na nyongeza ya athari kutoka kwenye rege, R&B, afrobeat, dancehall
na mitindo ya kiasili ya Kitanzania kama vile taarab na ngoma za asili.
MTINDO AMBAO NI HALALI
WA KUTMIA KATIKA HUDUMA YA UIMBAJI
Mtindo
wowote ule ni halali kutumika kwenye huduma ya uimbaji maadamu tu katika kuimba
kwa mtindo huo shetani hapewi utukufu kwa namna yoyote bali MUNGU pekee.
Kama ambavyo
tumeona kuwa kila taifa huwa lina mtindo wake wa uimbaji na kupitia mitindo
hiyo watu katika taifa husika hutumia kumsifu, kumwabudu, kuhubiri na pia
kumshukuru MUNGU wa mbingu na nchi na MUNGU huzipokea sifa hizo kwa hiyo
haipendezi kwa kanisa la MUNGU kuwaweka waimbaji kwenye kifungo cha kutotumia
baadhi ya mitindo ya uimbaji kwa kigezo kuwa mitindo hiyo ni ya kihuni jambo
ambalo si kweli kwani MUNGU ni MUNGU wa mataifa yote.
Nao
waimba wimbo mpya wakisema, Wastahili wewe kukitwaa hicho kitabu na kuzifungua
muhuri zake; kwa kuwa ulichinjwa, ukamnunulia
Mungu kwa damu yako watu wa kila
kabila na lugha na jamaa na taifa, 10 ukawafanya kuwa
ufalme na makuhani kwa Mungu wetu; nao wanamiliki juu ya nchi
(Ufunuo
5:9-10)
0 Maoni